กลยุทธ์ในการเพิ่มผลผลิตมันสำปะหลัง ทำอย่างไรให้ได้ผลกำไรดีที่สุด
มันสำปะหลัง เป็นพืชที่ปลูกง่าย ชอบแสงแดดจัด ปริมาณน้ำฝน 1,000-1,500 มิลลิเมตรต่อปี ควร เลือกใช้พันธุ์ที่ให้ผลผลิตหัวสดและเปอร์เซ็นต์ แป้งสูง ได้แก่ ระยอง 5 ระยอง 90 เกษตรศาสตร์ 50 และระยอง 72 ต้นพันธุ์ที่ใช้ปลูกอายุ 8-12 เดือน เป็นต้นพันธุ์ที่เก็บไว้ไม่เกิน 15 วัน ตัดท่อนพันธุ์ยาว 20-25 เซนติเมตร มีจำนวนตา 5-10 ตาต่อท่อนพันธุ์ โดยสับจากส่วนกลางของลำต้น
พื้นที่ปลูกมันสำปะหลัง
ควรเป็นที่ดอนหรือที่ลุ่ม ไม่มีน้ำท่วมขัง เนื้อดินเป็นดินร่วน ดินร่วนปนทรายหรือดิน ทราย มีความอุดมสมบูรณ์ปานกลาง มีอินทรียวัตถุไม่ ต่ำกว่า 1.0 เปอร์เซ็นต์ หน้าดินลึกไม่น้อยกว่า 30 เซนติเมตร ค่าความเป็นกรดด่าง 4.5-8.0 ดินมีการระบายน้ำ และถ่ายเทอากาศดี ควรเตรียมดินให้ลึกร่วนซุยและ ทำลายวัชพืชให้หมดสิ้น
วิธีปลูกแบบปักตรง
ตาจะงอกได้เร็วกว่า ปักท่อน พันธุ์ให้ลึก 10 เซนติเมตร หรือครึ่งหนึ่งของความยาวท่อน พันธุ์ ระยะปลูกมาตรฐานที่แนะนำกับมันสำปะหลังทุก พันธุ์และทุกสภาพดินคือ 1.0×1.0 เมตร ดินทรายจัดควร ใช้ระยะปลูกถี่ขึ้น 1.0×0.8 เมตร หรือ 0.8×0.8 เมตร
ปุ๋ยเคมีที่ใช้
สูตร 15-15-15 หรือ 13-13-21 อัตรา 70 กิโลกรัมต่อไร่ สำหรับดินร่วนหรือดินร่วนปนทราย และอัตรา 100 กิโลกรัมต่อไร่ สำหรับดินทราย แบ่งใส่ 2 ครั้ง ครั้งละเท่าๆ กัน ครั้งแรกให้ใส่หลังจากปลูกแล้ว 1 เดือน ครั้งที่ 2 ใส่เมื่อมันสำปะหลังอายุ 3 เดือนเมื่อดิน มีความชื้นพอเหมาะ โดยโรยสองข้างของต้นตามแนว กว้างของพุ่มใบแล้วพรวนดินกลบ
การบำรุงรักษาความอุดมสมบูรณ์ของดิน
เพื่อเพิ่มผลผลิตพืชอย่างยั่งยืน การใส่ปุ๋ยเคมีลงดินอย่างเดียว เป็นเวลานานย่อมทำให้ดินแข็งแน่นทึบ จึงควรใส่ปุ๋ย อินทรีย์ร่วมด้วย เป็นการเพิ่มอินทรียวัตถุให้แก่ดิน และมี การอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่ที่มีความลาดเอียง ดังนี้
1. การไถกลบปุ๋ยพืชสดบำรุงดิน โดยหว่านเมล็ด พืชปุ๋ยสดตระกูลถั่วให้ทั่วแปลงแล้วคราดกลบ ได้แก่ ปอเทืองหรือถั่วพุ่ม อัตราเมล็ด 3-5 กิโลกรัมต่อไร่ หรือ ถั่วพร้า อัตรา 10 กิโลกรัมต่อไร่ ไถกลบเมื่อพืชปุ๋ยสดออก ดอก หรือเมื่อดอกบานเต็มที่หรือเมื่ออายุ 45-60 วัน ควร ไถกลบพืชปุ๋ยสดก่อนปลูกมันสำปะหลังเป็นประจำทุกปี การปลูกพืชปุ๋ยสดเพื่อไถกลบ จำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้อง เลือกช่วงเวลาให้เหมาะสมและสัมพันธ์กับปริมาณน้ำฝน หรือความชื้นในดิน เพื่อให้พืชปุ๋ยสดเจริญเติบโตได้ดี และหลังจากไถกลบแล้ว ต้องมีช่วงเวลาเพียงพอสำหรับให้ มันสำปะหลังเจริญเติบโตได้ 8-10 เดือนก่อนเก็บเกี่ยว
2. ปลูกพืชปุ๋ยสดตระกูลถั่วหมุนเวียน โดยปลูก ปอเทืองหรือถั่วพุ่ม อัตรา 3-5 กิโลกรัมต่อไร่ หรือถั่วพร้า อัตรา 10 กิโลกรัมต่อไร่ โรยเมล็ดเป็นแถวระยะห่าง ระหว่างแถว 50 เซนติเมตร ระยะห่างระหว่างต้น 30-50 เซนติเมตร ปลูกในพื้นที่หมุนเวียนสลับกับพื้นที่ปลูก มันสำปะหลังทุกปี เมื่อพืชปุ๋ยสดเจริญเติบโตเต็มที่จน สามารถเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์ที่เก็บเกี่ยวได้นี้สามารถเก็บ ไว้ใช้ในปีถัดไป หรือขายส่วนที่เหลือเป็นการเพิ่มรายได้อีก ทางหนึ่ง
3. ปลูกพืชปุ๋ยสดตระกูลถั่วเป็นพืชแซมใน ระหว่างแถวมันสำปะหลัง โดยปลูกพืชปุ๋ยสดตระกูลถั่ว แซมในระหว่างกลางแถวมันสำปะหลังที่ปลูกระยะห่าง 80100 เซนติเมตร โดยปลูกหลังจากปลูกมันสำปะหลังราว 30 วัน เมื่อพืชแซมเจริญเติบโตเต็มที่อายุ 45-60 วัน หรือ หลังจากเก็บเกี่ยวเมล็ดพันธุ์แล้ว จึงทำการสับกลบหรือ ตัดต้น แล้วนำไปเกลี่ยคลุมดินในทั่วแปลงปลูกมันสำปะหลัง จะช่วยรักษาความชื้นให้แก่ดินและป้องกันวัชพืชได้อีกด้วย
4. ไถกลบต้นและเศษใบมันสำปะหลังลงดิน ภายหลังจากการขุดเก็บเกี่ยวเป็นประจำทุกปี จะช่วย รักษาหรือเพิ่มความอุดมสมบูรณ์ของดินทำให้ได้ผลผลิต หัวมันสดเพิ่มขึ้น
5. ใส่ปุ๋ยอินทรีย์น้ำซุปเปอร์ พด.2 ซึ่งเกิดจาก การหมักผัก ผลไม้ ปลา หรือหอยเชอรี่ โดยใช้สารเร่ง ซุปเปอร์ พด.2 ของกรมพัฒนาที่ดิน ปุ๋ยอินทรีย์น้ำ ซุปเปอร์ พด.2 มีประสิทธิภาพในการเร่งการเจริญเติบโต ของรากพืช การขยายตัวของใบเพิ่มขึ้น การยืดตัวของ ลำต้นมากขึ้น และเพิ่มประสิทธิภาพในการลงหัวของ มันสำปะหลัง
6. ใส่ปุ๋ยคอก อัตรา 1-2 ตันต่อไร่ หว่านให้ทั่ว แปลง หรือหว่านปุ๋ยมูลไก่ที่ย่อยสลายดีแล้ว อัตรา 1,000 กิโลกรัมต่อไร่ ทุก 2 ปี แล้วพรวนกลบก่อนปลูกมันสำปะหลัง ปุ๋ยคอกจะช่วยปรับสภาพโครงสร้างของดินให้โปร่ง ร่วนซุย เหมาะแก่การลงหัวของมันสำปะหลัง ผลผลิตที่ได้ รับจะสูงขึ้น
7. มีมาตรการอนุรักษ์ดินและน้ำในพื้นที่ลาดเท มีปัญหาการชะล้างพังทลายของดินมาก โดยเฉพาะช่วง 1-3 เดือนแรกที่ปลูกมันสำปะหลังควรเตรียมดินด้วยผาน 3 และผาน 7 ยกร่องปลูกในแนวระดับโดยให้ระยะห่าง ระหว่างร่อง 80 เซนติเมตร ระยะห่างระหว่างต้น 80 เซนติเมตร และใส่ปุ๋ยเคมีร่วมด้วย จะช่วยให้มันสำปะหลัง เจริญเติบโตได้ดี มีพุ่มใบปกคลุมผิวดินได้รวดเร็ว ลดการ สูญเสียดิน และทำให้ได้ผลผลิตสูง หรือปลูกหญ้าแฝกเป็น แถวขวางความลาดเทตามแนวระดับระหว่างแถวมันสำปะหลัง เพื่อป้องกันการชะล้างพังทลายของดินทุกระยะ 2030 เมตร ระยะห่างระหว่างกล้าหญ้าแฝก 5-10 เซนติเมตร หรือจำนวนแถวของหญ้าแฝกอาจขึ้นอยู่กับความลาดเท ของพื้นที่
นอกจากนี้ ควรมีการกำจัดวัชพืชและโรคแมลง ศัตรูพืชตลอดฤดูปลูกเก็บเกี่ยวมันสำปะหลัง เมื่ออายุ 8-12 เดือน วิธีการเก็บเกี่ยวโดยใช้มีดตัดตอนเหนือระดับ พื้นที่ดินประมาณ 30 เซนติเมตร ตัดแยกส่วนของหัว มันสำปะหลังออกจากต้นหรือเหง้า และนำผลผลิตหัวมัน สดส่งโรงงานทันที ไม่ควรเก็บไว้เกิน 2 วัน เพราะจะเน่าเสีย
